IX Salon Wydawców z przesłaniem dla DOBRA DZIECKA

Wielkie wydarzenie edukacyjne realizowane cyklicznie od kilku lat przez Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli – Salon Wydawców – Edukacja XXI wieku – drobiazgowo planowane i dwukrotnie przekładane – zostało zrealizowane online 27 i 28 maja dla nauczycieli, pedagogów, psychologów szkolnych.

„Nauczyciel wobec współczesnych uzależnień dzieci i młodzieży” to temat tegorocznej konferencji, która odbyła się zdalnie na platformie MS Teams. Dzięki przychylności zaproszonych prelegentów spotkaliśmy się w dwóch grupach, aby wszyscy (około 200 osób) mogli skorzystać i wysłuchać bardzo ciekawych wykładów.

Pierwszy wykład zatytułowany „Autoagresja u dzieci i młodzieży” wygłosił dr hab. n. med. Maciej Pilecki – kierownik Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Katedry Psychiatrii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. W swojej prezentacji przedstawił bardzo trudne, ale jakże ważne zagadnienie samobójstw wśród dzieci i młodzieży. Uczestnicy dowiedzieli się, jak przerażająco duża jest skala tego zjawiska w Polsce. Wystarczy wspomnieć, że z powodu samobójstw ginie obecnie więcej nastolatków niż w wypadkach komunikacyjnych, a dane GUS potwierdzają tendencję wzrostową współczynnika samobójstw w grupie 15-19 lat, w okresie ostatnich 5 lat.

Kolejny omawiany temat to „Współczesne uzależnienia u dzieci i młodzieży ze szczególnym uwzględnieniem uzależnień od nowych technologii” wygłoszony przez doświadczonego psychoterapeutę – Jarosława Bugaja, pracującego z osobami uzależnionymi od alkoholu, narkotyków, gier hazardowych, Internetu, zakupów, pracy oraz innego rodzaju czynności.

Była to okazja do omówienia istoty uzależnienia, jego wieloaspektowych przyczyn i szerokiej gamy możliwości pomocowych dla osób z „problemem”. Warto podkreślić, że wszystkie uzależnienia łączy jeden mechanizm i można go wyjaśnić w ujęciu warunkowania instrumentalnego. Poczucie braku kompetencji życiowych oraz różnego rodzaju dyskomfort emocjonalny popycha człowieka do poszukiwania szybkiej i przewidywanej gratyfikacji, którą można osiągnąć dzięki określonej substancji lub zachowaniu.

I tu dochodzimy do ważnej roli profilaktyki zachowań ryzykownych realizowanych cyklicznie w szkołach, począwszy od najmłodszych klas, a w roku szkolnym 2019/2020 w sposób szczególny, gdyż profilaktyka uzależnień stanowi jeden z kierunków polityki oświatowej państwa.

Niespodzianką dla uczestników IX Salonu Wydawców były bardzo obszerne materiały przygotowane przez prelegentów oraz przedstawicieli instytucji, którzy wsparli nasze działania.

Należą do nich:

• Wydział Prewencji Małopolskiej Policji – w osobie podinspektora Wojciecha Chechelskiego, który przygotował prezentację i skrypt dla uczestników dotyczący cyberuzależnień;
• Straż Miejska Miasta Krakowa – w osobie kierownika referatu profilaktyki Pawła Zaborskiego, który udostępnił specjalnie nagrany film prezentujący szerokie spektrum działań profilaktycznych;
• Miejskie Centrum Profilaktyki Uzależnień – w osobie kierownika działu profilaktyki Moniki Borkowskiej-Żebrowskiej, która zaprezentowała ofertę skierowaną do uczniów, nauczycieli i rodziców;
• Specjalistyczna Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Powiatu Krakowskiego – w osobie dyrektor Anny Jeziorek, która przesłała prezentację ukazującą działalność diagnostyczną i profilaktyczną poradni;
• Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka – w osobie dyrektor Anny Piotrowskiej, która przygotowała listę pozycji książkowych, artykułów oraz kody QR odsyłające do szerszego wykazu literaty z omawianej tematyki;
• Szkoła przy Malborskiej – w osobie dyrektor Katarzyny Cieciury, która podzieliła się swoim doświadczeniem w zakresie realizacji działań profilaktycznych w szkole poprzez prezentację relacji w szkole jako podstawy profilaktyki.

Główny nacisk konferencji został położony na roli nauczyciela w zapobieganiu, ale też diagnozowaniu i świadczeniu pomocy uczniom oraz ich rodzinom. Często to nauczyciel, wychowawca, pedagog czy psycholog szkolny jest pierwszą osobą obserwującą niepokojące sygnały i symptomy informujące, że coś nieprawidłowego dzieje się w rodzinie. Jego zawodowym i moralnym obowiązkiem jest podejmowanie wszelkich działań zmierzających do poinformowania rodziców i dyrektora szkoły/placówki o swoich przypuszczeniach dotyczących nieprawidłowości w rozwoju i skierowaniu ucznia do specjalisty. W najbardziej skrajnych przypadkach uzasadnione jest również skierowanie wniosku do Sądu Rodzinnego z prośbą o zbadanie sytuacji rodzinnej w celu szeroko rozumianego DOBRA DZIECKA.