Nauczyciel wobec wyzwań współczesnej szkoły

Jakie wyzwania stoją przed współczesną szkołą? Jak skutecznie i atrakcyjnie zadbać o jej dobrostan? – na te i inne pytania odpowiedzieli 23 listopada eksperci podczas konferencji zorganizowanej przez Ośrodek w Oświęcimiu.

Otwarcia konferencji dokonał dr Łukasz Cieślik, dyrektor Małopolskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli, a prowadziły ją Barbara Ledwoń, wicedyrektor MCDN ds. Ośrodka w Oświęcimiu oraz Bogusława Bebak, nauczyciel konsultant w Ośrodku w Oświęcimiu.

Prelegentami byli praktycy, osoby bardzo dobrze znane w środowisku edukacyjnym: Ewa Radanowicz – dyrektor szkoły w Radowie Małym, Małgorzata Taraszkiewicz – psycholog, coach oraz nauczyciele należący do grupy Superbelfrów: Dorota Kujawa-Weinke i Krzysztof Chojecki, którzy podzielili się z uczestnikami konferencji swoimi doświadczeniami, umiejętnościami oraz pozytywnymi emocjami.

Dyrektorzy, nauczyciele, pedagodzy i psycholodzy szkolni oraz specjaliści zatrudnieni w szkołach biorący udział w konferencji, dzięki Ewie Radanowicz, która jest wizjonerem, ekspertem ds. przestrzeni edukacyjnej, zmiany i innowacji w projektach polskich i międzynarodowych, inicjatorką ogólnopolskiego projektu Wiosna Edukacji, poznali Szkołę Podstawową w Radowie Małym (województwo zachodniopomorskie), w której stworzono niezwykle przyjazną przestrzeń edukacyjną. W centrum nauczania jest tu konkretny uczeń ze swoimi zainteresowaniami, potrzebami, problemami, indywidualnym tempem rozwoju. Szkoła jest nastawiona na kształtowanie różnych kompetencji, w tym proinnowacyjnych. Nauczyciele pracują w warunkach przyjaznych dla rozwoju swojej kreatywności, poszukiwania nowatorskiej formy pełnienia roli nauczyciela, są współautorami oraz realizatorami inicjowanych przez dyrektora szkoły zmian.

O kompetencjach budowania dobrostanu mówiła Małgorzata Taraszkiewicz – autorka poradników dla nauczycieli, rodziców i dzieci (np. „Zrozum mnie”, „Jak wspierać dziecko w kryzysie”; „Jak dbać o siebie w kryzysie”); obecnie prowadzi webinary wspierające nauczycieli w czasie kryzysu, otwarte kluby i superwizje upowszechniając zagadnienia dotyczące zdrowia psychicznego, pomocy psychologicznej, interwencji kryzysowej, funkcjonowania w kryzysie i profilaktyki wypalenia cyfrowego. Małgorzata Taraszkiewicz w swoim wystąpieniu podzieliła się informacjami na temat kompetencji budowania i dbania o dobrostan, w tym psychiczny. Zauważyła, że edukacja w zakresie higieny psychicznej to jedno z najpilniejszych zadań edukacyjnych w obecnych trudnych czasach związanych z sytuacją epidemiologiczną.

Niezmiernie ważnym zagadnieniem, szczególnie podczas pracy zdalnej, jest skuteczne zewnętrzne motywowanie uczniów, poszukiwanie metod aktywizujących ucznia po to, aby „chciało mu się chcieć”. Tematykę przedstawiła Dorota Kujawa-Weinke – nauczycielka języka polskiego i bibliotekarka w Szkole Podstawowej nr 21 w Elblągu, Edukator Roku, organizatorka ogólnopolskich spotkań polonistów i laboratorium edukacyjnego „Hop, zmiana”, współautorka projektu „Matematycznie na języku polskim”, wykorzystująca na lekcjach ruch i edukację w zgodzie z naturą. Nasz gość podzielił się z uczestnikami konferencji wybranymi przykładami narzędzi, które aktywizują uczniów, motywują do uważności podczas lekcji oraz innych zajęć dydaktyczno-wychowawczych oraz rozwijają kompetencje uczniów. Wskazała też na rolę nauczyciela jako przewodnika ucznia. Swoją wypowiedź podsumowała zdaniem: „Jeżeli nie potrafisz nauczyć dziecka to spraw, aby przynajmniej jego poczucie własnej wartości ocalało”.

Konferencję zakończyło wystąpienie o budowaniu relacji między nauczycielem i uczniami w kontekście zdalnego nauczania. Temat zgłębił Krzysztof Chojecki, nauczyciel matematyki i menedżer ds. edukacji w Szkole Otwartej w Warszawie, finalista plebiscytu Polskiego Radia „Nieprzeciętni 2019”, dla którego bycie sobą jest wartością nadrzędną, a fundamentem edukacji jest relacja. Krzysztof Chojecki jest współtwórcą projektu edukacyjnego „Lekcje z Legią”, ukierunkowanego na rozwijanie umiejętności rozumowania matematycznego poprzez doświadczanie zastosowania matematyki na przykładzie stadionu oraz piłki nożnej. Nasz gość skłonił uczestników do refleksji: „Kim jest Twój nauczyciel, Twój mentor, Twój idol?”, ale również wskazał korzyści wynikające z dobrych relacji z uczniami. Wśród nich zwrócił uwagę m.in. na: bezpieczną atmosferę zajęć, dyscyplinę pracy, otwarcie się ucznia na różne aktywności, wyzwania i zadania, a także na metodę oceniania – informację zwrotną i satysfakcję nauczyciela z wykonywanej pracy.

Konferencja cieszyła się dużym zainteresowaniem wśród nauczycieli i dyrektorów przedszkoli, szkół i placówek oświatowych Małopolski. Czy zaproszonym gościom udało się wskazać wyzwania stojące przed współczesną szkołą? Z pewnością tak. Nastawienie na współpracę, komunikację, wzajemne interakcje, budowanie więzi emocjonalnych, które tworzą dynamikę relacji w przestrzeni edukacyjnej, w tym podczas zdalnego nauczania to cele stojące przed nauczycielami, którzy są głównymi animatorami i to właśnie oni w ocenie społecznej przejmują odpowiedzialność za sukces i poziom rozwoju swojego ucznia.