„Przyszłość nauczania przedmiotów ścisłych – inspiracje i wyzwania” – relacja z konferencji

Debaty o edukacji często koncentrują się na pojedynczym nurcie – matematyce albo fizyce, metodach lub programach. Tymczasem spotkanie zorganizowane 3 grudnia w MCDN Ośrodku w Nowym Sączu celowo porzuciło tę logikę. Zamiast rozpatrywać nauczanie ścisłe w odseparowanych blokach, uczestnicy otrzymali szeroki, wielowarstwowy obraz, w którym edukacja staje się przestrzenią odkrywania, eksperymentowania i budzenia ciekawości.

Konferencja odbyła się pod honorowym patronatem Fundacji Newag i zgromadziła nauczycieli, dyrektorów oraz osoby na co dzień zaangażowane w rozwój edukacji. Prelegentami byli uznani badacze: prof. dr hab. Edyta Gruszczyk-Kolczyńska, prof. dr hab. Amos Jelinek oraz prof. dr hab. Robert Kamiński. Spotkanie poprowadziła i współorganizowała Joanna Mikulska, doradca metodyczny z fizyki.

Holistyczne spojrzenie na nauki ścisłe stanowiło jeden z najważniejszych akcentów wydarzenia. Prelegenci podkreślali, że matematyka, fizyka, technika czy astronomia nie są odrębnymi wyspami, lecz tworzą sieć zależności pozwalającą uczniom dostrzec spójność wiedzy. W takiej perspektywie treści szkolne przestają być zbiorem pojedynczych zagadnień, a stają się uporządkowaną narracją opisującą mechanizmy świata.

W tym kontekście wybrzmiała również idea „uzdolnień matematycznych” jako realnej i dostępnej ścieżki rozwoju. Prof. Edyta Gruszczyk-Kolczyńska przypomniała, że talent matematyczny rodzi się w działaniu, a nie w abstrakcji. Starannie zaprojektowane aktywności manipulacyjne, przechodzenie od konkretu do symbolu czy rozwijanie orientacji przestrzennej tworzą dla najmłodszych solidny fundament, z którego wyrasta rozumowanie operacyjne. Szkoła ma szansę rozpoznać takie predyspozycje bardzo wcześnie – o ile kieruje się uważnością i świadomą obserwacją.

Z kolei prof. Amos Jelinek akcentował znaczenie edukacji technicznej jako klucza do rozumienia fizyki. Wskazywał, że działanie – budowanie, konstruowanie modeli, testowanie rozwiązań – nadaje prawom fizyki wymiar konkretu. Uczeń, który samodzielnie sprawdzi rezultat swoich działań, instynktownie zaczyna pytać, a pytania stają się pierwszym krokiem w stronę naukowego rozumowania. Model pracy „zrób to sam” pozwala nie tylko lepiej przyswoić treści, ale również wzmacnia motywację i poczucie sprawczości.

Ostatnie wystąpienie przeniosło uczestników daleko poza szkolną rutynę. Prof. Robert Kamiński pokazał astrofizykę jako niezwykle skuteczny most prowadzący do nauk ścisłych. Zjawiska kosmiczne – od fal grawitacyjnych po czarne dziury – działają na wyobraźnię, uruchamiają pytania i otwierają przestrzeń do rozmów o podstawach fizyki, metodach badawczych i naturze naukowego poznania. Co ważne, profesor przedstawił konkretne propozycje pracy: projekty realizowane przy użyciu dostępnych technologii, wykorzystanie platform badawczych takich jak CREDO czy rozwijanie szkolnych kół pasjonatów astronomii. W ten sposób astrofizyka może zostać włączona do codziennej edukacji, a nie stanowić jednorazowej ciekawostki.

Choć konferencja trwała jeden dzień, pozostawiła klarowne rekomendacje, które mogą realnie zmienić szkolną praktykę. Wczesne wspieranie uzdolnień matematycznych zgodnie z koncepcją prof. Gruszczyk-Kolczyńskiej pomaga budować solidne fundamenty myślenia operacyjnego. Nauczanie fizyki i techniki zyskuje na skuteczności, gdy opiera się na modelach, eksperymentach i pracy projektowej. Tematyka kosmiczna, odpowiednio zaplanowana, może stać się jednym z najefektywniejszych narzędzi popularyzacji nauk ścisłych. A każda zmiana – aby była trwała – wymaga stworzenia systemu wsparcia dla nauczycieli: szkoleń, współpracy między szkołami i wymiany doświadczeń.

Spotkanie w Nowym Sączu było czymś więcej niż prezentacją metod dydaktycznych. To propozycja nowego sposobu patrzenia na nauczanie ścisłe – jako proces, który ma moc uruchamiania ciekawości, rozwijania myślenia i otwierania przed uczniami światów, do których nie sięga codzienna praktyka szkolna. W czasach intensywnych zmian to właśnie takie inicjatywy wyznaczają kierunek rozwoju edukacji.

Galeria zdjęć